-
מסורת
"אך כל זה היה בהתחלה, כשלא הכרתי אותו עדין. אבל לאחר זמן כשהכרתי כבר היטב את ה'דייטש' הזה, הר הרץ הרצנהרץ התחלתי לאהוב אותו כל כך"
אך כל זה היה בהתחלה, כשלא הכרתי אותו עדין. אבל לאחר זמן כשהכרתי כבר היטב את ה'דייטש' הזה, הר הרץ הרצנהרץ (הוא התאכסן אצלנו שנה תמימה) התחלתי לאהוב אותו כל כך, שלא היה אכפת לי כבר שאיננו מתפלל, ואוכל בלי נטילת ידיים. תחילה לא הבנתי כיצד הוא חי, איך משאירו אלוהים בעולם? איך הוא לא נחנק בשעת האכילה? איך לא נושרות השערות מראשו המגולה? מפיו של מוטי מלאך המוות שמעתי מפיו ממש, כי ה'דייטש' הזה הוא גלגול בכלל, זאת אומרת: יהודי שהתגלגל לגרמני, העלול אחר כך להתגלגל בזאב, בבהמה בסוס ואפילו ברווז…בברווז?
-
Das war alles nur zum Anfang, als ich ihn noch nicht gekannt habe. Aber nachdem ich diesen Deutschen Herr Herz Herzenherz kennengelernt habe (er lebte ein Jahr lang mit uns), habe ich ihn so lieb bekommen, dass es mich nicht gestört hat, dass er nicht betet und die Hände vor dem Essen nicht gewaschen hat. Zuerst habe ich nicht verstanden, wie er so leben kann. Wie hält ihn Gott lebendig? Wie ist es möglich, dass ihm die Haare nicht vom unbedeckten Kopf ausfallen? Von Rabbiner Motte, demTodesengel, habe ich aus seinem eigenen Mund gehört, dass dieser jüdische Deutsche eine Verwandlung durchgemacht hat. Das heisst, ein Jude hat sich in einen Deutschen verwandelt, um sich später in einen Wolf oder Rind-vieh oder Pferd oder sogar in eine Ente verwandeln zu können.
-
ייִדִישׁ
אָר דאָס איז אַלץ געװען צום אָנהײב, בשעת איך האָב אים נאָך גאָרניט געקענט; אָבער נאָכדעם, אַז איך האָב מיך שױן גוט באַקענט מיט דעם דאָזיקן דײַטש הער הערץ הערצענהערץ (ער איז אָפּגעזעסן באַ אונדז אין שטוב אַ יאָר כּסדר), האָב איך אים אַזױ ליב געקריגן, אַז עס האָט מיך שױן מער נישט געאַרט, װאָס ער דאַװנט נישט און עסט אומגעװאַשן. תּחילת האָב איך נישט פֿאַרשטאַנען װיִאַזױ לעבט ער? װיִאַזױ האַלט אים גאָט אַף דער װעלט? װיִאַזױ װערט ער ניט דערװאָרגן באַם עסן? װיִאַזױ קריכן אים ניט אױס די האָר פֿונעם נאַקעטן קאָפּ? פֿונעם רבין „מאָטיע מלאך־המות“ האָב איך געהערט, פֿון זײַן מױל אַלײן, אַז דער דאָזיקער ייִדישער דײַטש איז גאָר אַ גלגול, דאָס הײסט: אַ ייִד איז מגולגל געװאָרן אין אַ דײַ טש, װאָס שפּעטער קאָן ער נאָך מגולגל װערן אין אַ װאָלף, אין אַ בהמה, אין אַ פֿערד, אָדער גאָר אין אַ קאַטשקע… אין אַ קאַטשקע?
צילומים: כליל אלקרט / ספיר אלקובי